วิธีอ่านแบบก่อสร้าง

วิธีอ่านแบบก่อสร้าง

รู้จักกับภาพรวมของแบบแต่ละแผ่น

สำหรับแบบก่อสร้างบ้านที่เห็นกันโดยมากมักเป็นแบบพิมพ์เขียวหรือพิมพ์ขาวเย็บเล่มวางในแนวนอน มีขนาด A3 หรือ A2 ขึ้นอยู่กับขนาดของบ้านและมาตราส่วนของแบบที่แสดง โดยแบบก่อสร้าง 1 ชุดควรประกอบด้วย แบบสถาปัตยกรรม แบบวิศวกรรมโครงสร้าง แบบวิศวกรรมงานระบบประปาและสุขาภิบาล และแบบวิศวกรรมงานระบบไฟฟ้าเป็นอย่างน้อย อาจมีแบบงานระบบอื่น ๆ งานตกแต่งภายใน งานตกแต่งทัศนียภาพภายนอกเพิ่มเติม แล้วแต่ความเหมาะสม

องค์ประกอบในแต่ละหน้าของแบบมักประกอบด้วย 2 ส่วนหลัก ส่วนแรกคือพื้นที่แสดงแบบไม่ว่าจะเป็น ผังพื้น (แปลน) รูปด้าน รูปตัด แบบขยายต่างๆ ฯลฯ ส่วนที่สองเรียกว่า Heading ซึ่งมักจะอยู่ทางขวามือของหน้า มีการกั้นเส้นหรือทำกรอบสี่เหลี่ยมล้อมไว้ เป็นส่วนที่แสดงข้อมูลโดยรวมของแบบ ได้แก่ ชื่อโครงการและสถานที่ตั้ง ชื่อเจ้าของโครงการ ชื่อทีมงานผู้ออกแบบ และข้อมูลอื่นๆ ตามความเหมาะสม โดยด้านล่างของ Heading จะเป็นข้อมูลของแบบที่แสดงได้แก่ ชื่อแบบที่แสดง เลขที่หน้า จำนวนรวมแผ่น เป็นต้น ส่วนแรกของแบบก่อสร้าง มักประกอบด้วย

สารบัญแบบ

แสดงชื่อแบบที่แสดงในแบบก่อสร้างชุดนี้ทั้งหมดพร้อมเลขที่หน้าของแต่ละชื่อ มักอยู่หน้าแรกถัดจากหน้าปก โดยอาจจะรวมสารบัญแบบทุกประเภททั้งแบบสถาปัตยกรรม แบบวิศวกรรมโครงสร้าง แบบวิศวกรรมงานระบบประปาและสุขาภิบาล และแบบวิศวกรรมงานระบบไฟฟ้าให้อยู่ในหน้าเดียวกัน หรือบางกรณีที่ผู้จัดทำแบบแยกสารบัญแบบให้อยู่ในหน้าแรกของแบบแต่ละประเภทแล้วแต่ความเหมาะสม

รายการประกอบแบบ

แสดงวัตถุประสงค์ของแบบ ข้อกำหนดต่าง ๆ รวมถึงมาตรฐานงานก่อสร้างทั่วไป มักจะแยกตามแต่ละประเภทของแบบเพราะมีรายละเอียดที่แตกต่างกัน

สัญลักษณ์ประกอบแบบ

แสดงรายการสัญลักษณ์ต่าง ๆ หรืออักษรย่อ และความหมายของสัญลักษณ์หรืออักษรย่อนั้น ๆ อาจมีการรวมทุกสัญลักษณ์ของแบบทุกประเภทในหน้าเดียวกัน หรือแยกชุดสัญลักษณ์ในแต่ละประเภทของแบบก็ได้ เช่นเดียวกับหน้าสารบัญแบบ

สัญลักษณ์ พื้น ผนัง ฝ้าเพดาน

รูปแบบของสัญลักษณ์ พื้น ผนัง ฝ้าเพดาน ไม่ได้มีข้อกำหนดที่เป็นมาตรฐานตายตัว รูปแบบที่หลากหลายจึงขึ้นอยู่กับความเหมาะสมของผู้จัดทำแบบแต่ละราย ในที่นี้จะกล่าวถึงรูปแบบที่นิยมใช้กันมาก และพบเห็นได้ทั่วไป

สัญลักษณ์พื้น

มักเป็นกรอบสี่เหลี่ยมที่มีตัวเลขกำกับอยู่ภายใน ตัวเลขดังกล่าวแสดงถึงประเภทของวัสดุปูพื้นที่กำหนดไว้ในหน้าสัญลักษณ์ประกอบแบบ สัญลักษณ์พื้นจะปรากฎในแบบผังพื้น (แบบแปลน) แต่ละชั้น โดยมีตัวเลขบอกระดับความสูงพื้นแต่ละห้องหรือพื้นที่ประกอบเสมอ ระดับความสูงพื้นดังกล่าวจะเทียบจากระดับอ้างอิง (±0.00) ที่กำหนดไว้ในหน้ารายการประกอบแบบ ซึ่งส่วนใหญ่จะใช้ระดับกึ่งกลางถนนหน้าบ้านเป็นระดับอ้างอิง

สัญลักษณ์ฝ้าเพดาน

มักเป็นกรอบวงรีที่มีตัวเลขกำกับอยู่ภายใน ตัวเลขดังกล่าวแสดงถึงประเภทและรายละเอียดการติดตั้งของวัสดุฝ้าเพดานที่กำหนดไว้ในหน้าสัญลักษณ์ประกอบแบบ สัญลักษณ์ฝ้าเพดานจะปรากฎในแบบผังฝังเพดาน (แปลนฝ้าเพดาน) แต่ละชั้น โดยมีตัวเลขบอกระดับความสูงฝ้าเพดานแต่ละห้องหรือพื้นที่ประกอบเสมอ ระดับความสูงฝ้าเพดานดังกล่าวจะเทียบจากระดับพื้นในห้องหรือพื้นที่นั้น ๆ

สัญลักษณ์รวม

มักเป็นกรอบตารางสี่เหลี่ยมที่มีการระบุชื่อห้อง ตัวเลขวัสดุพื้นและฝ้าเพดานพร้อมระดับการติดตั้ง และอาจมีตัวเลขวัสดุผนังในกรณีที่ใช้วัสดุผิวผนังเดียวกันทั้งห้อง สัญลักษณ์รวมจะปรากฎในแบบผังพื้น (แบบแปลน) และรูปตัด

สัญลักษณ์ประตู หน้าต่าง

สัญลักษณ์ประตูมักเป็นกรอบวงกลม ส่วนสัญลักษณ์หน้าต่างมักเป็นกรอบหกเหลี่ยม โดยภายในกรอบทั้งสองประเภทจะมีตัวเลขกำกับอยู่ภายใน บางกรณีอาจมีตัวอักษรกำกับเพิ่มเติมเพื่อบ่งบอกชนิดของวัสดุ สัญลักษณ์ประตู หน้าต่างจะปรากฎในแบบผังพื้น (แบบแปลน) แต่ละชั้น แบบรูปด้านและรูปตัด รวมถึงแบบขยายรายละเอียดต่าง ๆ สำหรับรายละเอียดต่าง ๆ ของประตูและหน้าต่างแต่ละชุด จะปรากฎในหน้าแบบขยายประตูหน้าต่างซึ่งมักแสดงข้อมูลเรื่องขนาด ลักษณะการเปิด / ปิด วัสดุวงกบ วัสดุบานกรอบ วัสดุลูกฟัก สีและลักษณะของพื้นผิว อุปกรณ์ประกอบต่าง ๆ เช่น ลูกบิด มือจับ บานพับ ฯลฯ

สัญลักษณ์รูปตัด

มีลักษณะเป็นวงกลมที่มีหัวลูกศรทรงสามเหลี่ยมซ้อนอยู่ ภายในวงกลมจะบอกชื่อของรูปตัดและเลขที่หน้าของแบบแสดงรูปตัดนั้น ๆ ปลายแหลมของหัวลูกศรแสดงทิศทางการมอง เป็นสัญลักษณ์ที่ปรากฎในแบบผังพื้น